Kampioen terwijl niemand het weet | broers Yoeri en Mischa staan aan de top van het onbekende judo kata

(Interview door Eén Vandaag)

Voor Yoeri en Mischa Fransen uit Spijkenisse was 2021 een heel succesvol sportjaar. Ze werden tweede op het EK en Nederland leverde óók nog twee wereldkampioenen. De sport? Judo Kata. En laat nou bijna niemand weten wat dat is. "Vanuit de grote media is er weinig aandacht voor. Ook voor mensen binnen de judo is het wat minder herkenbaar, dat ze niet goed weten wat kata inhoudt." Yoeri vindt het best jammer, maar zijn enthousiasme voor de sport is er niet minder om.

EK- en WK-succes
Samen met zijn broer werd hij al vijf keer Nederlands kampioen en aan de muur hangen talloze medailles. Het hoogtepunt van dit jaar: deelname aan het EK in Warschau. "Daar zijn we tweede geworden. Ook stonden we op het WK. Daar zijn we zelf helaas niet in de prijzen gevallen." Twee goede vrienden uit de kata-wereld wel. "Dat zijn twee jongens uit Tilburg: Erik Faes en Niels Neumann. Zij zijn daar wel wereldkampioen geworden, als eerste Nederlandse koppel ooit. Dat is wel een mooie mijlpaal."

Net schaatsen
Judo kata is heel wat anders dan het 'Anton Geesink-judo' dat de meeste mensen wel kennen. "Ik vergelijk het altijd een beetje met schaatsen", vertelt Yoeri. "Je hebt het snelheidsschaatsen, zo hard en zo snel mogelijk, en je hebt kunstschaatsen, waar het zo gracieus en zo perfect mogelijk moet." Het normale judo is net als het snelle schaatsen. "Daar moet je iemand zo snel mogelijk op zijn rug gooien. Maar bij kata gaat het erom dat je een bepaalde oefening zo precies en zo netjes mogelijk uitvoert. Je probeert eigenlijk de perfectie te benaderen. Je zou het met dans kunnen vergelijken. Een jury beoordeelt het ook, die kijkt of jij dat inderdaad heel netjes doet."

Soms een klap voor je kop
Een judo kata-routine wordt door twee personen uitgevoerd. "Daarbij ben ik de aanvaller en ik val mijn broertje Mischa aan met stoten, slagen en trappen. Bij onze routine gaat het erom dat je symboliseert dat je jezelf verdedigt. Op het laatste moment ontwijk je zo'n aanval en dan neem je het zelf over."

Als de broers een demonstratie geven, vliegen de harde worpen je om de oren. Toch valt het met de pijn wel mee, vertelt Mischa. "Bij judo leer je als allereerst hoe je een val moet breken. Daarom doet het eigenlijk geen pijn." Toch is een klap voor zijn kop niet altijd te ontwijken. "Het komt weleens voor dat Yoeri me probeert te slaan, of dat hij met een zwaard achter me aankomt. We trainen op het scherpst van de snede. En dan is het weleens zo dat hij me raakt."

Ervan leven kan niet
Officieel worden de broers niet aangemerkt als topsporters. Daardoor mogen ze vanwege de huidige coronamaatregelen niet in de sportschool oefenen. "Dat is jammer. Ik kan wel hardlopen en krachttraining thuis doen, maar het gaat toch vooral om de coördinatie van de worpen die we samen moeten oefenen", vertelt Mischa.
Judo kata is geen olympische sport en zal ook het ook niet snel worden, schatten de broers in. Leven van hun sport kunnen ze dan ook ook zeker niet. "Het kost ons vooral heel veel geld. Vluchten en hotels vanwege internationale toernooien", vertelt Yoeri. "Ernaast zijn we ook allebei werkzaam. Ik als arts in opleiding tot psychiater bij een grote ggz-instelling en Mischa is witgoedbezorger."

'Zou willen dat meer mensen het kennen'
Hoe is het om heel goed te zijn in je sport, terwijl niemand het kent? "Soms is dat wel jammer. Ik doe heel erg mijn best en dan krijg je wat minder erkenning dan je zou willen." Maar over het algemeen gaat het Yoeri niet om hemzelf: "Juist omdat het zo leuk en toegankelijk is, is het jammer dat mensen er niet van weten. Ik zou willen dat meer mensen er kennis mee zouden maken."