Gesprek met​ Johan de Leeuw

Johan de Leeuw (85) uit Leeuwarden, pionier sportondernemer in Friesland. 4^e dan judo, 1^e dan jiujitsu en sportleraar.

Wilde u altijd al graag sportleraar worden?
"Ik was al jong in sport geïnteresseerd. In mijn geboorteplaats Heerenveen sportte ik in mijn jeugd al op vrij hoog niveau in de voetbal- en volleybalsport. Logisch dat ik na mijn HBS koos voor de opleiding tot sportleraar aan het internaat CIOS te Overveen. Aan de toelating ging overigens een strenge selectie vooraf."

Wat waren uw specialisaties en wat deed u na het CIOS?
"Ik beëindigde in 1953 mijn opleiding als voetbal en volleybaltrainer. Vervolgens heb ik in mijn militaire dienst twee jaar als sportinstructeur gewerkt. Daarna ben ik terug gegaan naar het CIOS voor de opleiding judoleraar. Deze keer extern. Via, via kwam ik toen in de kost bij een familie in Haarlem met een grote eigen wasserij. Hier leerde ik hun dochter, mijn latere vrouw Helène, kennen. In Hillegom gaf ik mijn eerste judolessen."

Uw sporthart lag toch bij een eigen sportschool in Friesland?
"Ja, ik wilde heel graag in Drachten een sportschool starten, maar Jan Ebert was mij net voor. Mijn vrouw en ik hebben toen in Achter de Hoven in Leeuwarden een voormalig vod -denpakhuis gekocht. Dit betekende behalve les geven veel extra werk met slopen en vernieuwen. Het was ook mijn eerste flinke investering."

Wanneer kwam het pand aan de Oostergrachtswal in beeld?
"Amper binnen een jaar nadat we als sportschool waren gestart emigreerde (‘vluchtte’) mijn enige concurrent om minder positieve redenen vrij plots naar Australië. Daardoor kregen we een versnelde toeloop van clubleden. Uitbreiden dus, maar dat mocht weer niet van overheidswege vanwege de aanleg van een nieuwe weg. Dus op zoek naar een nieuwe locatie."

Wat was uw sportaanbod op de nieuwe locatie?
"Ook hier moest het nodige worden geïnvesteerd en aangepast aan de wensen voor de beoefening van de JBN sporttakken judo, jiujitsu en aikido, maar ook voor karate en conditietrainingen. Karate - en aikidolessen werden door gastdocenten gegeven. Mijn assistent Sip Luxwolda reed ook een periode wekelijks met auto en aanhanger met judomatten naar vijf dorpen in de regio om daar judolessen te geven. In 1973 werd onze nieuwe locatie geopend. Om met de ontwikkelingen mee te gaan volgden later nog enkele uitbreidingen. Met soms werkdagen van 5.00 u. tot 22.30 uur! Met dank aan mijn veelzijdige, actieve en sociale echtgenote Helène en ook onze kinderen. Ik denk dat met name Helène in mijn tijd misschien nog wel harder heeft gewerkt dan ik! Ze was er altijd."

U was lange tijd lid van het JBN districtsbestuur Noord Nederland? Welke portefeuille behartigde u?
"Men noemde die functie Technisch commissaris (TD). In die functie was ik verantwoordelijk voor alle districtskampioenschappen, de NK’s in ons district en de aparte trainingen voor de bruine banden. Maar eveneens voor de organisatie van de dan - examens, die lange tijd in onze dojo werden gehouden. Onze kinderen zijn overigens ook alle vier in het bezit van de zwarte band."

U stopte in 1991 als leraar, maar bleef ook daarna voor velen nog ‘Mijnheer De Leeuw’, nietwaar?
"Zowel mijn zoon Inno als oudste dochter Marrit wilden de sportschool overnemen. Twee kapiteins op een schip wilde ik echter niet. Inno werkte toen al acht jaar in de sportschool. Hij nam in 1991 de sportschool helemaal over. Marrit startte in Drachten een eigen sportbedrijf. Zij heeft met name de hele geschiedenis van onze sportschool vastgelegd in plak- en fotoboeken. Daar ben ik -zeker nu - ook erg blij mee.

Ik heb in mijn actieve periode altijd geprobeerd mijn werk goed te doen. Het was gericht op groei, ontwikkeling en sportplezier van de leerling, alsook op het besef van de budowaarden. Als nu uit de reacties van mensen hiervoor respect doorklinkt, dan geeft mij dat een goed gevoel en nog extra voldoening."