Jan Gietema (62 jaar) uit Wânswert (Friesland), judoka 2e Dan, IJF referee, lid Nationale Scheidsrechterscommissie Judo (NSCJ), adviseur Districts Scheidsrechterscommissie Judo (DSCJ-NN):
Een goede arbitrage draagt zowel technisch als mentaal stevig bij aan de kwaliteit van judowedstrijden
Voormalig districtsvoorzitter en lid bondsraad NN Jan Gietema werd ongevraagd door zijn trainer aangemeld voor de scheidsrechterscursus judo. Jan beschikte over talent voor arbitrage, zowel op de mat als aan de vergadertafel. Lees zijn visie op het budo en de arbitrage.
In welke sporttakken ben je als Budo beoefenaar actief (geweest)?
In de loop van de jaren heb ik naast judo ook ju jitsu, aikido en karate gedaan. Uit nieuwsgierigheid. Want hoe werken die magisch klinkende sporten nu eigenlijk, dacht ik. Verkrijg je jouw vaardigheid mede door metafysische krachten of is het gewoon hard werken en veel zweten? Om het antwoord al vast te verklappen: het is gewoon hard werken. Maar toch is een budo sport met alleen oefenen incompleet. Je state off mind is richting gevend.
Heb je uit die periode nog speciale sportmomenten?
Ik ben deze individuele sporten begonnen om mijzelf beter te leren kennen en mijn grenzen op te zoeken. Niet om veel prijzen te win - nen. Ik heb er wel een paar, maar geen topsport.
Waarom koos je als vrijwilliger juist voor judo scheidsrechter?
Er was eigenlijk geen keuze. Mijn trainer Marten van der Molen vond mij wel geschikt als scheidsrechter en had mij al opgegeven voor de cursus, voordat ik zelf die beslissing had genomen. Als de meester het zegt gehoorzaamt de leerling, dus ik naar de cursus. Dat was een feestje. Pas na een aantal jaren ging ik serieus scheidsen. Ik bleek talent te hebben en binnen korte tijd ging ik van de d-licentie naar de a-licentie. Toen ik die eenmaal had, mocht ik na 2 jaren voor de nationale licentie en 2 jaren daarna deed ik examen internationaal. Mooi man. Het gaf me veel plezier en trots dat ik zo snel carrière maakte. Zonder vriendjes politiek en kruiwagens, alleen op mijn talent.
Waaraan beleef jij - in dit spel van winnaars en verliezers - zelf het meeste plezier en of voldoening?
Een goede arbitrage draagt stevig bij aan de kwaliteit van de judo wedstrijden. Zowel technisch als mentaal. Misschien lijkt het voor sommigen niet altijd zo, het is wel zo. Dat is ook hard werken en vergt een positieve insteek van de scheidsrechters. Daaraan meewerken is mijn drive.
Kun je als lid van het NSCJ de belangrijkste ontwikkelingen binnen de judo arbitrage schetsen?
De belangrijkste ontwikkelingen zijn er op gebaseerd om het judo meer aantrekkelijk te maken als kijksport. De wedstrijden moeten flitsender en er moeten meer ippons worden gescoord of althans moeten de wedstrijden gewonnen worden door scores in plaats van straffen. Paradoxaal genoeg zorgen juist de straffen er voor, dat er meer gescoord wordt. Als die, tenminste, op het juiste moment worden gegeven.
Verwacht je binnenkort belangrijke nieuwe ontwikkelingen?
Nee, alleen bijstellingen. Na de Olympische Spelen volgen er meestal wijzingen in de regels. Maar daar is nu nog niks over te zeggen.
Welk advies zou je de jeugdige judoka mee willen geven?
Hou er rekening mee dat er altijd iemand sterker is dan jij bent, maar ga dat wel fanatiek uitproberen. Niet zomaar geloven dat juist deze tegenstander beter is dan jij.
--------------------------------
JG/JM april ‘19
Judo Bond Nederland (JBN) heeft passie voor aikido, jiujitsu en judo en gelooft in de verbindende kracht van deze disciplines, die mens en samenleving versterken.