De bewandelde weg van Aaron in het judo en de dojo assistent opleiding

Judo Bond Nederland ontving onlangs een waardevol en authentiek geschreven verhaal over Aaron en zijn bewandelde weg met zijn autismespectrumstoornis (ASS) en dyslexie in het judo en het uiteindelijk behalen van de dojo-assistent opleiding. Onderstaand is het volledige verslag te raadplegen dat door de moeder van Aaron is geschreven. De JBN bedankt haar voor deze mooie bijdrage.

De bewandelde weg van Aaron in het judo en de dojo assistent opleiding
Op 4 maart 2019 loopt een 15 jarige jongen in judopak met een blauwe band over de mat. De bewegingen gaan een beetje schokkerig en hoekig; zijn gezicht is wat gespannen. Verlegen kijkt hij naar de hoofdtrainer van JVIJ Lelystad. Iets afwachtend en onwennig loopt hij naar het midden van drie dojomatten. Op de mat zitten jeugdleden en trainers. Op de tribune zitten ouders. Iedereen applaudisseert. Aaron ontvangt zijn dojoassistenten-diploma van de hoofdtrainer en de voorzitter van Judo Vereniging Ijselmeer. “Aaron heeft gedetailleerd en nauwkeurig beschreven wat hij heeft gedaan.” vertelt de hoofdtrainer aan alle aanwezigen. “Aaron kan vooral goed aangeven wat hij heeft geleerd. Aaron heeft het, volgens de JBN, bijzonder goed gedaan.” Aaron neemt zijn diploma in ontvangst. Dan loopt hij rustig weer terug. Hij loopt nog meer rechtop terug en als hij op zijn plaats staat, naast zijn applaudisserende trainer, glimlacht hij breed en zakken zijn schouders naar beneden. Klaar. Assistent-trainer worden is bijzonder. Wat het extra bijzonder maakt, is dat Aaron, ondanks zijn dyslexie en ASS, alles zelf heeft gedaan.

ASS is een verzamelnaam voor autisme. Concreet betekent autisme dat de hersenen op een andere manier informatie verwerkt. In Aarons geval, Aaron ziet zoveel details dat het meer energie kost om het totale plaatje te schetsen. Dat betekent dat Aaron in sommige handelingen, zoals bijvoorbeeld omkleden er langer over doet, onverwacht aangeraakt worden lastig is, of moeite heeft met het herkennen van andermans emoties. Soms is Aaron star of houdt hij vast aan zijn eigen manier omdat hij niet precies weet hoe met onverwachte situaties om hoort te gaan. Dan is zijn eigen vertrouwde manier zijn enige houvast. En net als elke ander mens met een diagnose: Aaron is meer dan zijn autisme: Aaron is geduldig, kalm, welbespraakt en zorgzaam. Aaron gaat naar het speciaal onderwijs waar hij zich nu voorbereidt op zijn HAVO examen.

Als 8 jarige jongetje is Aaron begonnen met judo. Natuurlijk waren zijn ouders bewust dat hij gewoon de aansluiting kon maken. Door de duidelijke structuur en regels op de mat, veel herhaling, kon Aaron meekomen met leeftijdgenoten en spelenderwijs leren. De les was duidelijk en helder. Na anderhalf jaar had Aaron geen moeite meer wanneer hij per ongeluk onverwacht werd aangeraakt – niet meer op de mat en ook buiten de dojo.

Aaron trainde trouw elk week mee. Hij komt voor de oefeningen. Wanneer er in de les wedstrijdjes worden gedaan doet Aaron mee, hij vindt het niet het leukste onderdeel, want het is sociaal best ingewikkeld en veel snelle bewegingen. Aaron had dan ook geen zin in de regionale wedstrijden. Het grote judo– examen in de grote zaal met heel veel mensen, is voor Aaron te doen, als de rest van de dag rustig blijft. Judo was voor sport en plezier – dit was genoeg.

Aaron blijft trouw naar judo training gaan en heeft plezier in judo.
Rond 14 jaar vraagt Aaron of hij vaker mag trainen. “Als je dat wilt, dan mag dat,” is het antwoord van zijn ouders. Na navragen, helpt Aaron mee met de trainers. Aaron gaat een keer jongere kinderen helpen met judo. Enthousiast komt Aaron met verhalen thuis: “Ik leer er zoveel van. Ik leer nu de basis nog een keer, extra goed. Dat helpt mij zelf ook, zal ik maar zeggen. Ik word er zelf ook beter van.” Aaron helpt graag mee – en geniet hoe hij kinderen nieuwe dingen aanleert. Hij is trots dat andere kinderen het zelf kunnen, nadat hij het had uitgelegd. Niet lang daarna, overlegt hij met thuis en met de hoofdtrainer en begint Aaron met zijn opleiding dojo assistent van Judo Bond Nederland.

Hij neemt de oefeningen mee naar huis om zich in te lezen en begint. Via voordoen, samen doen en zelf doen, leert Aaron, onder toezicht van een trainer, met bijvoorbeeld de warming up van een judoles geven. Aaron leert door het zelf voor te bereiden en het voor te bespreken. Hij leert wanneer hij teveel vraagt van de kinderen of het te moeilijk is – en hij leert hoe het eenvoudiger kan. Hij denkt het eerst uit, probeert iets uit en leert vervolgens evalueren hoe het echt ging. Zijn autisme helpt hem nauwkeurig observeren. “Ik zie wat er echt gebeurt en wat het verschil is met wat ik wil. Ik kan nu goed aangeven wat ik de volgende keer anders kan doen.” Het opschrijven van al deze praktijkervaring was best lastig. Er waren veel details belangrijk en zijn dyslexie hielp niet mee – maar zijn enthousiasme, trots en doorzettingsvermogen en plezier in judo maakte het mogelijk. Met oog voor details beschrijft Aaron zijn opdrachten.

Tijdens de opleiding van assistent-trainer komen er allerlei thema’s aan bod: veiligheid, hygiëne en hoe te helpen bij gewone lessen en bij evenementen. Tegelijk leert Aaron hoe hij samenwerkt met de trainer en de kinderen op de mat: gestructureerd en duidelijk. Ook evenementen komen aan bod. Op de dag dat Aaron meehelpt op een examendag en het examen mee mag afnemen, is een bijzondere dag. “Examen afnemen is best lastig,” vertelt Aaron, “het gaat soms heel precies en soms anders. Het is soms lastig om te zien of iets goed is. Gelukkig doen we het samen [met de trainer]. ” Een andere vrijwilliger van de dag vertelt over haar ervaring met Aaron. “Aaron helpt graag. Als je Aaron vraagt iets te doen, dan doet hij dat. Je moet hem iets te doen geven op zo’n dag. Hij vindt dat fijn. Het is een fijne vent. Aaron is betrouwbaar.”

De dag dat Aaron al zijn werk inlevert bij de hoofdtrainer, is een spannende dag. Hij heeft alles zelf gedaan – geen hulp gehad van ouders of vrienden. Maar of het genoeg is, dat kan Aaron niet zeggen. Niet lang daarna ontving Aaron een telefoontje – Het is goed. Hij krijgt vanavond zijn diploma. Voor deze keer mag zijn gezin op de bank zitten in de dojo wanneer Aaron judoot. Nu kan het wel. “Trots, zo trots. Hij heeft het helemaal zelf gedaan. En terwijl hij tussen zijn 2 trainers op de foto gaat, komt er een glimlach op zijn gezicht: “Ik kan dit. Ik ben nu echt officieel trainer-assistent.” “Ja, Gefeliciteerd.” antwoorden de trainers, “je hebt het helemaal zelf gedaan. Je hebt het verdient.” “Goed gedaan man. Tot volgende week?!” “Ja,” antwoord Aaron. “Ik blijf assisteren in de les. Ik vind het leuk de trainer te helpen. Ik vind het leuk andere kinderen iets te leren.”

Judo is ook voor mensen met autisme geschikt. En als je wilt, kun je meer in de judovereniging dan alleen trainen. Dojo-assistent is mogelijk, als je het leuk vind.

Of zoals Aaron het zegt: “Autisme is soms een belemmering en soms een voordeel. Ik vind dojo-assistent zijn leuk.”

Opleiding tot dojo-assistent
Volg de opleiding tot dojo assistant en assisteer leraren van je eigen vereniging/sportschool bij diens lessen en trainingen en andere activiteiten. Speciaal voor leden van de JBN die op 31 december van het lopende jaar 14 jaar of ouder worden, is het mogelijk op deze manier als assistent aan de slag te gaan. Doordat je wordt opgeleid door je eigen aikido-, jiujitsu- of judoleraar (JBN leerkracht niveau 3 of hoger) zitten er geen kosten aan deze opleiding verbonden. Je wordt door je eigen leraar stapgewijs voorbereid op een tweetal proeven van bekwaamheid (PVB). Daartoe moet een tweetal vragenlijsten worden ingevuld. Klik hier voor meer informatie over de opleiding.